W celu przybliżenia Państwu Wspinaczki Sportowej jako odrębnej dyscypliny sportowej, poniżej przedstawiamy charakterystykę poszczególnych konkurencji, w których od wielu lat współzawodniczą młodzi wspinacze.
Prowadzenie
Zawodnicy wspinają się na drodze wspinaczkowej prowadząc linę z dolną asekuracją i wpinając ją w punkty asekuracyjne na ścianie. Długość dróg wynosi ok. 20-30 metrów, a ich trudność rośnie wraz ze wzrostem wysokości i rangą rundy (eliminacje, półfinał, finał). Wygrywa zawodnik osiągający najwyższy punkt na ścianie.
Charakterystyka wysiłku:
Istotną rolę odgrywają zdolności o podłożu energetycznym, m. in. siła, wytrzymałość beztlenowa, beztlenowo-tlenowa (mieszana), tlenowa. Siła umożliwia pokonywanie trudnych (boulderowych) miejsc na drodze, które mogą znajdować się w różnych jej odcinkach, np. na samym końcu. Wytrzymałość pomaga w połączeniu sekwencji ruchowych w ciąg bez odpoczynku, a możliwości tlenowe wpływają na szybką odnowę w trakcie wspinaczki w punktach odpoczynkowych (odpoczynek częściowy na większych chwytach). Podsumowując tą krótką charakterystykę można zauważyć, iż znaczną rolę, oprócz zdolności siłowych, odgrywa wytrzymałość o charakterze beztlenowo-tlenowym, lecz im dłuższy czas trwania wysiłku, tym większą rolę odgrywają przemiany tlenowe.
Bouldering
Wspinanie odbywa się beż użycia liny, z asekuracją w postaci materaców gimnastycznych. Zawodnik w tej konkurencji ma do pokonania kilka odrębnych problemów wspinaczkowych, a o miejscu zajętym przez zawodnika decyduje ilość zdobytych punktów i liczba podjętych prób dla ich uzyskania. Problemy boulderowe prezentują na ogół wysoki, a często najwyższy poziom trudności technicznych i fizycznych, niespotykany w innych konkurencjach wspinaczkowych.
Charakterystyka wysiłku:
- czas trwania: poniżej 45 sek.,
- liczba przechwytów: 1-13,
- sporo ruchów o charakterze dynamicznym, ważna siła przybloku i utrzymania chwytu, siła statyczna, siła palców, gibkość.
Ze względu na czas wykonania wysiłku w zależności od liczby ruchów i czasu trwania wysiłku w tego typu wspinaczce dominują przemiany o charakterze:
- Beztlenowym niemleczanowym; w tej fazie wysiłku energia jest dostarczana głównie z fosfagenów zmagazynowanych w pracujących mięśniach.
- Beztlenowym, mleczanowym, w którym po kilkunastu sekundach intensywność wysiłku musi spaść, a jako źródło resyntezy ATP zostaje włączony przede wszystkim glikogen mięśniowy. Wszystko zależy od trudności danego problemu, czasu trwania wysiłku, umiejętności technicznych i od samego zawodnika, czyli jego wytrenowania.
Czas
W konkurencji po podobnych lub identycznych, kilkunasto-metrowych drogach wspina się równolegle dwóch zawodników, a o zwycięstwie decyduje krótszy czas pokonania drogi. Najlepsi z zawodników pokonują 10-metrową ścianę w czasie pięciu sekund. Wspinaczka na czas jest niezwykle dynamiczną i najchętniej oglądaną konkurencją wyzwalającą wśród widzów ogromne przeżycia i żywiołowy doping.
Charakterystyka wysiłku:
- Dominują ruchy o charakterze dynamicznym,
- Czas trwania biegu waha się między5-15 sekund (w zależności od długości drogi) W tym czasie najlepsi zawodnicy są w stanie pokonać drogę długości ok. 12m.
- Intensywność wspinania ma charakter maksymalny, a występujące przemiany energetyczne mają charakter podobny jak przy wspinaniu boulderowym.